Dreiging uit de ruimte door Prof. Henny J.G.L.M Lamers,
Uitgestelde Lezing: Dreiging uit de ruimte door Prof. Henny J.G.L.M Lamers, Emeritus hoogleraar aan het Sterrenkundig Instituut van de Universiteit van Amsterdam en Utrecht.
Hebt U wel eens een “vallende ster” gezien? En misschien een wens gedaan? Kwam die uit? Een vallende ster is gelukkig geen echte ster, want dan zou het niet goed aflopen met ons. Sterren zijn namelijk véél groter dan de aarde. Wat zijn vallende sterren, die ook wel meteoren of meteorieten genoemd worden, dan wel?
Een meteoriet is een brok steen dat in de ruimte zweeft en op de aarde valt. De meeste stenen zijn kleiner dan 10 cm en verbranden helemaal voor ze de grond bereiken. Wat u als vallende ster ziet is dan ook slechts het “lichtspoor” van die gloeiende steen.
Maar grotere brokken komen wel op de aarde terecht. De meteoriet die op 15 februari 2013 neerkwam op het Russische stadje Chelyabinsk was oorpronkelijk ongeveer 20 meter groot, woog 12000 ton en had een snelheid van ongeveer 100 000 km/uur. Hij verwoeste enkele gebouwen, brak ruiten in de wijde omgeving en zijn lichtflits resulteerde in veel oogschade. Gelukkig explodeerde die meteoriet in de lucht op 30 km hoogte, anders was de schade veel groter geweest! (Ergens tussen Mars en Jupiter zweeft een nog veel groter stuk steen van ongeveer 40 kilometer dat sinds 2014 naar mij genoemd is. Ter geruststelling: het is zover weg dat het niet gevaarlijk is).
De aarde wordt gemiddeld 25 miljoen keer per dag!!! getroffen door een meteoriet. Maar die zijn zo klein dat ze bijna allemaal verbranden in de dampkring. De rest komt bijna allemaal in de oceaan of inonherbergzame streken neer, gelukkig.
Soms valt er een heel grote meteoriet, zoals de Chicxulub meteoriet van ongeveer 10 km die 65 miljoen jaar geleden in Mexico neerkwam. Door die inslag en het stof dat de dampkring in geslingerd werd was het lange tijd zo donker dat de plantengroei over de hele wereld stokte, waardoor alle dinosauriërs en nog veel meer diersoorten over de hele wereld uitstierven!! Dat kan morgen ook gebeuren. Er is een ruimtevaartprogramma om naderende meteorieten te ontdekken en, als het kan, onschadelijk te maken. Maar dat is niet eenvoudig.
Ik zal uitleggen waar die stenen vandaan komen, wat de kans is dat zo’n meteoriet Zeist in een klap verwoest en wat we er wel of niet tegen kunnen doen.
Groene lezing Dit is de eerste lezing in een reeks van vier die Idea Bibliotheek Zeist in 2022 organiseert samen met de lokale natuur- en milieuorganisaties (Stichting Milieuzorg Zeist, KNNV en het team NDC van de Omgevingsdienst regio Utrecht), IVN, de Algemene Seniorenvereniging Zeist (ASZ) en de Volksuniversiteit Zeist.
Datum, locatie en tijd: donderdag 24 februari 2022, Bibliotheek Idea, Markt 1, Zeist van 14:30 tot 16:30 uur. Deze lezing stond oorspronkelijk gepland op 13 januari, maar kon door de corona maatregelen niet doorgaan. Had u al kaartjes gekocht voor 13 januari, dan zijn deze kaartjes ook geldig op 24 februari. Kosten: €12,50 voor niet-leden; €4,= voor leden bibliotheek, samenwerkende natuur- en milieu organisaties en ASZ. Kaartverkoop: via de website https://ideacultuur.nl/ruimte, bij vestigingen van Bibliotheek Idea en bij de entree van de zaal (indien voorradig). Betalen in de bibliotheek en bij de entree van de zaal kan uitsluitend per pin.